Covid-19, Koronavirüs salgını ve hem kendimizi hem başkalarını korumak için evde kalmak durumunda olunan bu dönem pek çoğumuz için kaygı verici. Geçici olan bu dönemde belirsizlikle karşı karşıya kaldığımızda veya güvende hissetmediğimizde doğal olarak stresli hissedebiliriz. Olanları kontrol edemediğimizde büyük bir endişe ortaya çıkabilir. Salgın durumundan önce de duygusal zorlanmalar yaşamakta olanlar şimdi kendilerini daha depresif hissedebilirler. Yine de herkesin strese verdiği tepki farklıdır ve zamanla değişir.
Salgınla ilgili olarak artan stres kendini şu şekillerde gösterebilir:
· Kendi sağlığınız ve sevdiklerinizin sağlığıyla ilgili artan korku ve endişe hisleri
· Uyku ve yeme düzeninde değişiklikler, zorlanmalar
· Odaklanmada zorluk
· Akademik performansta ve günlük aktivitelerde azalma
· Öfke kontrolünde zorlanmalar
· Kronik sağlık problemlerinde kötüleşme
· Alkol, tütün veya diğer madde kullanımlarında artış
Korku ve kaygı bizi hayatta tehlikelere karşı uyanık tutan doğal ve koruyucu hislerdir. Ama fazla olduklarında bu hisler bizi korumak yerine rahatsız edici hale gelir. Bu nedenle kaygınızı, içinde bulunduğunuz koşullarla başa çıkmanızı engellemeyecek düzeyde tutmaya çalışmanız kendiniz, yakınlarınız ve içinde yaşadığınız toplum için önemli. Aşağıdaki ipuçları size yardımcı olabilir.
Þ Belirsizliği gidermek istediğiniz için aklınıza çeşitli sorular gelebilir. Cevabı sizin elinizde olan sorular sormaya çalışın (‘Daha ne kadar evde kalacağız?” sorusu yerine “Bugünümü nasıl geçirebilirim, neler yapabilirim?” sorusunu sormak ve planlamak).
Þ Sosyal medya kullanımınızı sınırlayın, bilgiyi doğru kaynaklardan edinin (konunun uzmanları ve bilimsel kaynaklar).
Þ Çevrenizle iletişim halinde kalmaya özen gösterin. Kaygınız arttığında sakin kaldığını bildiğiniz birileri ile konuşun.
Þ Bedeninize iyi bakın. Hafif egzersiz, meditasyon, yoga yapabilirsiniz. Kaygınız yüksekken işe yaramayacağını düşünseniz bile deneyin. Zamanla gevşediğinizi göreceksiniz.
Þ Uyku fiziksel ve ruhsal sağlığınız için önemli. Sabah kalkıp işe veya okula gitmemek uyku düzeninizi değiştirebilir. Bir işiniz olmasa bile gündüz aktif olmaya gayret edin.
Þ Sevdiğiniz rahatlatıcı uğraşlar bulmaya çalışın, ilk başta odaklanmakta güçlük çekseniz bile hemen vazgeçmeyin. Bunu, çalışmaya odaklanmayı sağlayamadığınızda rahatlamak için de bir süre yapabilirsiniz.
Þ Fiziksel izolasyon öncesi yaptığınız günlük rutinlerinizi koşullara uydurarak sürdürmeye devam edin.
Þ Bulunduğunuz ortamı güzelleştirebilirsiniz (Etrafınızı size iyi hissettirecek şekilde düzenleyebilirsiniz. Mumlar, yastıklar, beğendiğiniz dekorasyon malzemeleri vb. alabilir veya kendiniz evde üretebilirsiniz). Çalışma ortamınızı da dikkatinizi derslere vermenizi engellemeyecek kadar rahat olabileceğiniz şekilde düzenlemeye çalışın.
Þ Derslerde dinleyeceğiniz konulara önceden göz atmak, kısa bir hazırlık yapmak odaklanmanıza yardımcı olabilir. Dersleri takip etmek için kendi anladığınız şekilde notlar almak dikkatinizi sürdürmenizi ve öğrenmenizi kolaylaştırır. Dersleri dinlerken dikkatinizin dağıldığını dersi takip etmekte zorlandığınızı fark ederseniz yine de devam etmeye çalışın, tekrar dikkatinizi veremeseniz de dersin başından ayrılmayın.
Þ Kendinize zaman verin, herkesin adaptasyon şekli ve hızı farklıdır. Başkaları ile kendinizi kıyaslamayın. Şu an içinde bulunduğumuz olağandışı günlerdeki fiziksel izolasyon ve uzaktan eğitim gibi değişimlere uyum sağlamayı herkes zamanla öğreniyor. Bu konuda kendinize ve başkalarına anlayışlı olmayı deneyebilirsiniz.
Unutmayın ki bu tür stresli durumlarla baş etmek için yeterli gücünüz ve kaynaklarınız mevcut. Kaygılandığınızda kendinize kaynaklarınızı (sevdikleriniz, idealleriniz, becerileriniz, vb.) hatırlatarak çevrenizden destek alabilirsiniz ve çevrenize destek verebilirsiniz. Baş etmekte zorlandığınızı hissettiğinizde bir uzmandan destek almayı da düşünebilirsiniz.
Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezi’nde görüşmelerimizi Covid-19 önlemleri çerçevesinde uzaktan gerçekleştiriyoruz. Sorular ve randevu için: [email protected]
EN
