Kaynak : AL RAYED MEDIA NETWORK
www.nabdapp.com/t/75961696
Yunanistan'la yapılan anlaşma ile Mısır deniz hakları kaybına uğruyor.
Geçen Haziran'da Mısır ve Yunan tarafları, aralarındaki deniz sınırlarını çizmek için 12. tur müzakereleri düzenledikten sonra, Yunan tarafı, Mısır'ın bu konuda bir anlaşmaya varmak için gerekli niyeti olmadığını düşünerek görüşmelerden çekilmişti.
İçeriğinde "Mada Masr" raporunun da yer aldığı Kahire merkezli Mısır raporlarında, İstihbarat ve Dışişleri Bakanlığı'ndaki teknik uzmanlar anlaşmanın Mısır'a 27 binden az olmayan bir deniz alanını garanti edeceği göz önüne alındığında, Yunanistan yerine Türk tarafı ile bir anlaşma yapılması gerekliliğini ifade ettiler. Fakat Türkiye yerine Yunanistan ile yapılmış olan bu anlaşma Mısır'ın kayda değer miktarda denizcilik haklarını kaybetmesine neden oldu.
Bazı Yunan yetkililer, Mısır Dışişleri Bakanı Sameh Shoukry'yi teknik heyetin kendisine sunduğu şeyden etkilendiği ve büyük resmi görmek istemediği için suçladı. Hedef açıkça ilan edilmese de, bu ittifakın çekirdeğini Mısır, Yunanistan ve Fransa oluşturmakta, ve sonraki aşamada BAE ve Suudi Arabistan’ın bu ittifaka ekleneceği düşünülmektedir.
Ani gelişme
Toplantıdan bir ay sonra Mısır ve Yunanistan geçen Perşembe günü sürpriz bir şekilde iki ülkenin ‘Münhasır Ekonomik Bölge’ deniz sınırlarını çizmek için bir anlaşma imzaladıklarını duyurdular. Etiyopya'nın Mısır tehditlerine boyun eğmeyip Mısır'ın pozisyonuna rağmen Rönesans Barajı'nı doldurma ilerlemesi gibi gelişmeler ele alındığında bu anlaşma bölgede en önemli gelişme olarak ifade edilebilir.
İkinci gelişme ise, Libya’da Mısır’ın hesaplarını bozmakla tehdit eden Türkiye ile Rusya arasında gerçeklesen ‘Sirte’ ve ‘Jufra’ya dair müzakerelerde bazı ilerlemeler kaydedilmiş olması denilebilir. Üçüncü gelişme, Almanya'nın Türkiye ile Yunanistan arasındaki anlaşmazlığa çözüm bulmak için diplomatik bir girişimde bulunması ve Türkiye'nin de iyi niyet jesti olarak bölgedeki arama operasyonlarını durdurarak cevap vermesidir.
Yürürlükte olanın aksine, bu makalenin yazıldığı ana kadar anlaşma metni ve sınır alanlarına ilişkin koordinatların yayınlanmaması, akıllara sınırlandırma için izlenen amaç ve yöntem hakkında soruları gündeme getirmektedir. Yunanistan bu bakış açısını benimsemişse de, bu Mısır'ın Kahire bölgesinin yaklaşık 3 bin km2 olduğu hesaba katıldığında en az 27 bin km2 kaybettiği anlamına geliyor. Ancak Yunanistan’ın payınin bir kısmını feragat etmiş olduğu ihtimali düşünüldüğünde, bu- Mısır'ın hala alternatif anlaşmaya oranla kayıplarının devam etmesine rağmen kısmi olarak kayıplarının azaldığı- ve Atina'nın, Mısır ile yapılan anlaşmada yasal perspektifinden geri çekilmiş olması nedeniyle Türkiye ile gelecekteki herhangi bir yasal savaşta savunmasız bir konumda olacağı anlamına gelmektedir.
Mısır’ın Kaybı
Koordinatları yayınlayan bazı Yunan internet sitelerine göre, anlaşma Mısır'ın büyük bir deniz alanını kaybettiğini doğrularken aynı zamanda Kahire'yi hem Türkiye hem de Libya ile doğrudan çatışmaya sebep olacak duruma getiriyor. Diğer bir deyişle anlaşma, Mısır'ı iki tarafla doğrudan çatışmaya sürüklemeyi başararak Türk-Yunan ve Libya-Yunan sorununa Mısır eksenli bir boyut kazandırmış ve Libya haklarının ihlaline izin vererek bir Arap-Arap sorunu yaratmıştır. Bu bağlamda Mısır-Yunan anlaşması dikkati Nil ve Etiyopya meselesinden uzaklaştırarak Libya ile durumu önemli ölçüde tırmandırarak Alman arabuluculuk çabalarına ağır bir darbe vurmaktadır.
Anlaşmanın, çatışmayı gittikçe artırmasi ve Doğu Akdeniz dengelerini sıfır toplamlı askeri tehdit içeren bir denkleme itmesi Türkiye'nin bu olumsuz gelişmeye ilk tepkisinde de açıkça görülmektedir.
İmza töreninin ardından Mısır resmi açıklamalarına göre, anlaşma Mısır'ın Atina ile askeri, siyasi ve ekonomik işbirliğini pekiştirme iradesini gösterirken durum görünüşe göre 12. tur müzakerelerden sonra ortaya konan Yunan vizyonunu yansıtmaktadır. Başka bir deyişle, anlaşma, Mısır rejiminin giderek sorgulanan meşruiyetine ve Mısır'ın siyasi, ekonomik ve güvenlik ekseninde hızla kötüleşmesini ve ideolojik hesaplamalarını yansıtmakla birlikte bazı partilerin bedel ödediği bu durumda, Mısır rejimini Batı desteği karşılığında Mısır'ın haklarını feda etmeye iten faktörleri gösteriyor.
Mısır ve Türkiye arasında bir çatışmaya doğru.
Anlaşma, çatışmayı gittikçe artırması ve Doğu Akdeniz dengelerini sıfır toplamlı askeri tehdit içeren bir denkleme itmesi Türkiye'nin bu olumsuz gelişmeye ilk tepkisinden de anlaşılmaktadır. Türk tarafı, Mısır rejimine Kıbrıs ile gerçekleştirilen Kahire anlaşmasının 11,500 kilometre karelik hak kaybı ile sonuçlandığını hatırlattı ve Yunanistan ile anlaşmasının bu kayıplara başka kayıplar da eklediğini ifade etti.. Ancak Türk yorumundaki en önemli husus, Ankara'nın kimsenin Türkiye’nin haklarını ihlal etmesine izin vermeyeceğini, söz konusu bölgede kıta sahanlığındaki haklarını ihlal eden herhangi bir faaliyetin önleneceği ve anlaşmanın müzakere masasında ve benzer alanda gerçekleştirileceğini teyit etmiş olmasıdır.
توقيع مصر و اليونان على اتفاقية ترسيم حدود بحرية للمناطق الاقتصادية للبلدين، يدل على تحقيق تقدّم طفيف في مسار المفاوضات بين تركيا وروسيا بشأن سرت و الجفرة وهو ما يهدّد بالإطاحة بالحسابات المصريّة في ليبيا،.. المزيد في مقال الكاتب علي حسين باكير #ليبيا
السبت، ٨ أغسطس / آب
في حزيران (يونيو) الماضي، عقد الجانبان المصري واليوناني الجولة رقم ١٢ من مفاوضات ترسيم الحدود البحرية بينهما، خرج الجانب اليوناني بعدها ممتعضاً لما اعتبره غياب النيّة المطلوبة لدى مصر للتوصل إلى اتفاق بهذا الخصوص
وفقاً لتقارير مصريّة من بينها تقرير لـ مدى مصر في القاهرة، فإنّ الخبراء التقنيين في وزارة الخارجية بالإضافة إلى الاستخبارات العامة دفعوا باتجاه ضرورة عقد اتفاق مع الجانب التركي بدلاً من اليونان، وذلك على اعتبار أنّ الاتفاق سيضمن لمصر مساحة بحرية لا تقل عن ٢٧ ألف كلم٢ في مياه شرق البحر المتوسط، بينما سيؤدي الاتفاق مع اليونان بدلاً من تركيا إلى خسارة مصر لحقوقها البحرية
بعض اليونانيين اتّهموا وزير الخارجية المصري سامح شكري في حينه بأنّه مُتأثّر بما يُقدّمه له الوفد التقني ولا يريد أن يرى الصورة الكبرى، واقترحوا تخطي هذه العقبة من خلال التواصل المباشر مع السيسي على أن يكون ذلك ضمن تصوّر أشمل يتضمن تشكيل تحالفات عسكرية ضد تركيا في شرق المتوسط دون أن يتم إعلان هذا الهدف بشكل صريح، وأن تكون نواة هذا التحالف مصر واليونان وفرنسا، ويتم ضم الإمارات والسعودية إليه بشكل ما
تطور مفاجئ
بعد شهر ونيّف من هذا الاجتماع، وفي خطوة مفاجئة، أعلنت مصر واليونان يوم الخميس الماضي التوقيع على اتفاقية ترسيم حدود بحرية للمناطق الاقتصادية الخالصة للبلدين. هذا الاتفاق يأتي في سياق عدّة تطورات مهمّة في المنطقة لعلّ أبرزها ضرب إثيوبيا التهديدات المصريّة بعرض الحائط والمضي قدما في قرارها ملء سد النهضة رغماً عن الموقف المصري
أمّا التطوّر الثاني، فهو تحقيق تقدّم طفيف في مسار المفاوضات بين تركيا وروسيا بشأن سرت والجفرة وهو ما يهدّد بالإطاحة بالحسابات المصريّة في ليبيا. وفي ما يتعلق بالتطوّر الثالث، فهو قيام ألمانيا بمبادرة دبلوماسية للتوصل إلى حل للخلاف بين تركيا واليونان وهو ما استجابت له تركيا بإيقاف عمليات السبر والاستكشاف كبادرة حسن نيّة
وبخلاف المعمول به، لم يتم حتى لحظة كتابة هذا المقال، نشر نص الاتفاق والإحداثيات المتعلّقة بمناطق الترسيم، وهو ما يثير تساؤلات حول الغاية والأسلوب الذي تمّ اتّباعه للترسيم. وإذا ما كانت اليونان قد اعتمدت وجهة نظرها في الموضوع، فهذا يعني انّ مصر خسرت حُكماً على الأقل حوالي ٢٧ ألف كلم٢، خذ بعين الاعتبار أنّ مساحة القاهرة حوالي ٣ آلاف كلم٢. لكن إذا كانت اليونان قد تنازلت عن جزء من حصّتها، فهذا يعني أن خسائر مصر قد تقلّصت ـ تبقى خسائر ـ وأنّ أثينا ستصبح في وضع ضعيف في أي معركة قانونية مقبلة مع تركيا بحكم أنّها تراجعت عن منظورها القانوني في الاتفاق مع مصر
خسارة مصرية
وفقاً لبعض المواقع اليونانية التي نشرت الإحداثيات، فإنّ الاتفاق يؤكّد خسارة مصر لمساحة بحرية كبيرة، كما أنّه يُدخل القاهرة في نزاع مباشر مع كل من تركيا وليبيا. بمعنى آخر، الاتفاق زاد على الإشكال التركي ـ اليوناني، والليبي ـ اليوناني بُعداً مصرياً، إذ إنّه نجح في إقحام مصر في صراع مباشر مع الطرفين، كما أنّه خلق مشكلة عربية ـ عربية من خلال السماح بالتعدي على الحقوق الليبية. وفي هذا السياق، فإنّ الاتفاق المصري ـ اليوناني يشتّت الأنظار عن مسألة النيل وإثيوبيا، ويصعّد الوضع مع ليبيا بشكل كبير، ويسدد لجهود الوساطة الألمانية ضربة قوّية
الاتفاق يدفع باتجاه معادلة صفريّة في شرق البحر المتوسط كما أنّه يهدد بعسكرة الصراع بشكل متزايد وخطير ويبدو ذلك واضحاً من خلال الرد التركي الأولي على هذا التطوّر السلبي
استناداً إلى التصريحات الرسمية المصرية التي تلت مراسم التوقيع، فإنّ الاتفاق يعكس إرادة مصر لتوطيد التعاون العسكري والسياسي فضلاً عن الاقتصادي مع أثينا، ويعكس هذا التصريح على ما يبدو التصوّر اليوناني الذي تمّ طرحه بُعيد الجولة ١٢ من المفاوضات. بمعنى آخر، فإنّ الاتفاق يعكس حسابات أيديولوجية بالإضافة إلى أنّ شرعية النظام المصري المشكوك بها بشكل متزايد والتدهور السريع الذي يلحق بوضع مصر السياسي والاقتصادي والأمني مؤخراً كلها عوامل تدفع النظام المصري بشكل مستمر إلى التضحية بحقوق مصر مقابل الحصول على دعم غربي في وضع تدفع فيه بعض الأطراف بشكل متزايد باتجاه صدام بين مصر وتركيا
الاتفاق يدفع باتجاه معادلة صفريّة في شرق البحر المتوسط كما أنّه يهدد بعسكرة الصراع بشكل متزايد وخطير ويبدو ذلك واضحاً من خلال الرد التركي الأولي على هذا التطوّر السلبي. الجانب التركي ذكّر النظام المصري بأنّ اتفاق القاهرة مع قبرص أدّى إلى خسارة مصر ١١٥٠٠ كلم مربع من حقوقها، وأنّ اتفاقه مع اليونان يضيف خسائر أخرى لهذه الخسائر. لكن الأهم في التعليق التركي هو أنّ أنقرة أكّدت أنّها لن تسمح لأحد بالتعدي على حقوقها وأنّها ستمنع أي نشاطات في المنطقة المذكورة التي تنتهك حقوقها في الجرف القاري وأنّها ستثبت أنّ الاتفاق وكأنه لم يكن بالنسبة إليها على طاولة المفاوضات وفي الميدان على حدٍ سواء