HST5100 Osmanlı Türkçesine ve İlk El Kaynaklara Giriş
Öğrenciler bu derste Osmanlı Türkçesi öğreneceklerdir. Ayrıca Başbakanlık Arşivi ve Topkapı Saray Arşivi ile tanışacaklardır, bu arşivler ki Osmanlı tarihini anlamamız konusunda ana kaynakların toplandığı yerlerdir. Bu ders Prof. Dr. Necdet Öztürk tarafından verilecektir. Prof. Öztürk erken dönem Osmanlı Kronikleri konusunda uzmandır ve son zamanlardaki yayınları en erken Osmanlı kroniklerinin derlemeleri üzerinedir.
HST5110 Kuzeybatı Anadolu’dan Trakya ve Makedonya’ya Osmanlı Devletinin Yükselişi Semineri
Bu seminer 1300-1500 yıllarını kapsar ve Osman Gazi tarafından Bitinya’da kurulmuş kücük bir beylikten Osmanlı İmparatorluğuna olan değişimi inceler. Bu ders Prof. Dr. Heath Lowry tarafından verilmektedir. Prof. Lowry, Erken Osmanlı Tarihi konusunda uzman olup, son zamanlardaki yayınları Osmanlı Balkanları üzerinedir.
HST5120 Osmanlı Şehirleşmesi ve Mimarisi Semineri (1300-1500)
Osmanlı’nın erken döneminde olan şehirleşmenin analizi yoluyla bu ders, kronolojik olarak Bizans polis’inin Osmanlı şehirine dönüşümünü inceler. İznik, Bursa, Edirne, Siroz, Selanik ve İstanbul örnekleri ile Osmanlıların Anadolu ve Balkanlarda nasıl yeni yapılaşmalar yarattıklarını inceler. Bursa, İznik ve Edirne’ye hafta sonlarında gezi yapılacaktır. Bu ders Doç.Dr. Mustafa Özer ve Yard. Doç Dr. Suna Çağaptay tarafından verilecektir. Doç. Dr. Özer Osmanlı Arkeolojisi konusunda uzmandır. (Şu anda Edirne’deki Osmanlı sarayını restore etmektedir) Yard. Doç Dr. Çağaptay geç Bizans ve erken Osmanlı mimari tarihi konusunda uzmandır. (Şu anda Bursa’daki Osmanlı Sarayı üzerinde çalışmaktadır.)
HST5130 Avrupa-Osmanlı Karşılaştırmalı Tarihi
Tematik bir bakış açısı ile bu ders Osmanlı İmparatorluğu ve Avrupa’daki önemli unsurları tartışacaktır. Feodalite, Mutlakiyetçi yönetim and Osmanlı İmparatorluğuna uygulanabilirliği tartışılacaktır. Bu ders Yard. Doç. Dr. Derya Tarbuck tarafından verilecektir. Yard. Doç. Dr. Tarbuck Yeniçağ Avrupa Tarihi konusunda uzmandır.
HST5011 Avrupa Tarihi I
Bu ders Avrupa Uygarlığının kökenlerinden Otuz Yıl savaşlarını sonlandıran Westfalya antlaşmasına kadar olan süreci kapsamaktadır. Bu ders öğrencilerin 17. yüzyıla kadar olan süreçte Avrupa Tarihi konusunda bilgi kazanmalarını amaçlamaktadır. (Ingilizce)
HST5012 Avrupa Tarihi II
Bu ders Modern Avrupa Tarihinin Otuz yıl savaşlarından İkinci Dünya Savaşının sonuna geniş bir incelemesini sunmaktadır. Fransız devrimi ve Napolyon gibi başlıca olayların ve kişilerin yanında, sıradan insanların buhranlı dönemler ve geçiş dönemlerinde geçirdikleri tecbülere de yer verilecektir. (İngilizce)
HST5021 Uygarlık Tarihi I
Asya, Afrika, Avrupa ve Amerika’dan ana uygarlıkların tarihöncesinden 1500’e kadar inceleneceği bu derste, bu uygarlıkların dini fikirleri, ekonomik ve kültürel gelişmelerinin ana hatları, sanatsal ve edebiyatta olan gelişmeleri ve birbirlerine olan etkileri incelenecektir. (Ingilizce)
HIST5022 Uygarlık Tarihi II
Başlıca Uygarlıkların tarihleri ile, moden global toplumun gelişmesi dikkate alınacak ve ideolojilerin ve kültürlerin yayılması tartışılacaktır. (İngilizce)
HST5041 Osmanlı Tarihi I
Bu ders erken dönem Osmanlı Tarihinin 1300 ve 1700 yılları arasında tartışmayı amaçlamaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun siyasal, ekonomik ve toplumsal tarihine yoğunlaşılacaktır. Osmanlıların ortaya çıkışları, devletin kuruluşu, merkezi ve yerel yönetimler, kentsel ve Yeniçağ’da kırsal bağlamda ekonomik ve sosyal hayat incelenecektir. (Türkçe)
HST5042 Osmanlı Tarihi II
Bu ders geç Osmanlı Tarihini 1700 ve 1922 arasında tartışacaktır. 18. ve 19. yüzyılda İmparatorluğun Balkanlar, Anadolu ve Arap bölgelerinde ekonomik ve sosyal dinamikler, merkezi ve yerel yönetim pratiklerinde kurumsal değişiklikler ve bunların 19. yüzyıl ekonomisi ve toplumuna etkileri tartışılacaktır. (Turkish)
HST5051 Metodoloji
Bu ders tarih araştırmasının süreçlerini açıklayan bir ders olarak, öğrencilere farklı metodların tanıtılması, ileri kütüphane araştırması becerilerini öğretilmesi ve tarihçilerin kullandığı metodların tanıtılmasını amaçlamaktadır. (İngilizce)
HST5052 Tarih Yazımı
Bu ders antic, ortaçağ ve modern tarih yazımına bir giriş olarak ayrıca tarih felsefesinin gelişmesi ile ilgilenmektedir. Tarihe temel kavramlar hakkında olan geleneksel düşünceye yer verilecektir, bud a tarihsel izah ve amacı, nedenleri ve yorumlanmasını içermektedir. Tarih araştırması ve yazımına özel bir önem verilecektir. (İngilizce)
HST5150 Avrupa’nın Düşünce ve Kültürel Tarihi I
Bu derste Antik Yunan’dan Barok dönemine kadar Fikir Tarihi ve bu fikirlerin sosyal ve ekonomik arkaplanları tartışılacaktır. Bu ders Yunan ve Roma felsefesini, erken Hristiyanlık dönemini ve Skolastik düşünceyi, Rönesans ve Reformasyon, Bilimsel Devrim ve mekanik evren fikrinin ortaya çıkışını inceleyecektir. (İngilizce)
HST5140 Osmanlı Sosyal ve Ekonomik Tarihi
Osmanlı Beyliği oncü bir devlet olarak ele alıncaktır. Anadolu ve Balkanlardaki hegemonyalarına dikkat çekilecektir. İstanbul’un fethi ve tam olarak Klasik Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluşu tartışılacaktır. Osmanlı İmparatorluğu bir dünya gücü olarak ele alıncaktır. İç karışıklıklar üzerinde durulacaktır. Sosyal, ekonomik ve dini kurumlar irdelenecektir. (Türkçe)
HST5310 İmparatorluktan Cumhuriyet’e Türk-Yunan İlişkileri
1821 Mora isyanı ya da Yunan tarih yazıcılığında adlandırıldığı gibi Yunan Bağımsızlık Savaşı, 19. yy. da Osmanlı merkezî hükümetinin politikalarını oluşturmada ve Yunan Krallığı’nın kurulmasında kilit rol oynamıştır. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra konvansiyonel Türk ve Yunan tarih yazıcılığı, Türk-Yunan ilişkilerine “zıt iki millet” anlayışıyla yaklaşmıştır. Türk tarih yazıcılığı, “Türklerin ve tarihinin etnik homojenliği” üzerinde dururken, Yunan tarihçiliği “Osmanlı yönetimi altında baskı gören Rumlar” düşüncesini öne çıkarmıştır. Bu gibi yaklaşımlar, Türk’e karşı Yunan ya da Müslüman’a karşı gayrimüslim gibi kategorilerin oluşmasına neden olmuştur. Bu ders, 19. yy.daki tarihsel, politik ve ideolojik zemini inceleyecek; böylece 1820’lerden -Kıbrıs sorununun iki taraf arasındaki ilişkilerin temel belirleyicisi olduğu -1970’lere kadar, Türk-Yunan ilişkilerinin nasıl geliştiğine ve bu süreçte ne gibi değişimler gösterdiğine odaklanacaktır.
HST5311 Osmanlı Tarihi 1800-1918
Osmanlı İmparatorluğu’nun 19. yy. reformlar çağındaki karmaşık politik yapısını incelemek; aynı zaman diliminde ortaya çıkmış, gelişmiş ve bu süreci etkilemiş olan çeşitli iç ve dış faktörleri incelemeyi de göze alarak mümkün olabilir. Bu çağ, imparatorluğun “çöküş dönemi” olarak değil; çağın sosyal, idari ve ekonomik değişimlerine entegre olma; yani bir dönüşüm süreci olarak değerlendirilebilir. Bu çağdaki Osmanlı reformları, monolitik bir yaklaşımla ele alınmamalı, sadece imparatorluğun kendisini Batıya entegre etme çabası olarak görülmemeli, aynı zamanda imparatorluğun çok etnik ve dinî gruplu toplumunu 19. yy.ın değişen ekonomik ve sosyal şartlarına entegre etme girişimi olarak da değerlendirilmelidir. Günümüz Türkiye’sinin ekonomik, politik ve toplumsal yapısını anlamak; ancak ülkenin Osmanlı geçmişi hakkında iyi bilgi sahibi olmakla mümkün olabilir. Bu ders, 19. yy. ve 20. yy. başı Osmanlı tarihi ile ilgili belli başlı yaklaşımları temsil eden kaynakları gözden geçirerek Osmanlının dönüşüm dönemini eleştirel bir yaklaşımla incelemeyi hedeflemektedir.
HST5312 Tarihsel ve Sosyal Perspektifte İstanbul
Bu ders İstanbul’un 19. ve 20. yüzyıllardaki sosyal ve kültürel hayatını inceleyecektir. Şehrin çeşitli etnik ve dini gruplardan oluşan toplumsal yapısını anlamlı bir şekilde inceleyebilmek, İstanbul’un kozmopolit Osmanlı geçmişiyle ilgilenmeyi zorunlu kılar. Osmanlı İmparatorluğu’nda 19. yy. da ve 20. yy. başında meydana gelen önemli olaylar İstanbul’daki cemaatlerin birbiriyle ve de merkezi yönetimle olan ilişkilerini etkilemiştir. Son yıllarda yapılan bazı akademik çalışmalar göstermşitir ki sosyal hayat sadece politik ve ekonomik gelişmelerin yansıması değildir, aynı zamanda güç ilişkilerinin ortaya çıktığı bir alandır. Bu nedenle gündelik hayatta insanların etkileşimde bulundukları ortamları gözönüne alarak –kahvehaneler, eğlence yerleri, eğitim kurumları, sosyal kulüpler gibi– şehrin toplumsal yapısını incelemek bizi doğru analizler yapmaya götürür. Bu ders 19. yüzyıldaki kilit gelişmeleri değerlendirmek suretiyle İstanbul’un çok kültürlü yapısını barışçıl ve uyumlu beraber yaşama perspektifinde incelemeye bir alt yapı oluşturmayı ve çeşitli açılardan şehri sosyal ve kültürel yaşantısını incelemeyi hedeflemektedir. Buna ek olarak, böyle bir ders İstanbul örneği üzerinden hareket ederek Osmanlı toplumunun dönüşüm sürecini anlamaya katkıda bulunacaktır.
HST5315 Tarihsel ve Sosyal Perspektifte Ege
Bu ders, Ege Bölgesi’nin ve bu bölgedeki adaların genel tarihi hakkında bilgi verdikten sonra 19. yy. Osmanlı hâkimiyeti altındaki dönem üzerine yoğunlaşacaktır. Osmanlı Devleti, Ege şehirlerini ve adalarını 15. yy.da yönetimine kattıktan sonra bölgedeki politik gücünü 16. yüzyılda Rodos ve Girit Adaları’nı alarak güvence altına almıştır. Osmanlılar; bu bölgede Ortodoks Hristiyan, Katolik, Yahudi ve Müslüman çeşitli etnik ve dinî gruplardan oluşan kozmopolit bir toplumu yönetmek zorunda kalmışlardır. Bu ders, Ege’nin İzmir gibi kozmopolit şehirlerini, Müslüman ve gayrimüslim cemaatlerin yerel ve merkezî yönetimle ilişkilerini inceleyecektir. Ayrıca -19. yüzyılın politik, ekonomik ve sosyal koşulları çerçevesinde ele alınmak suretiyle- Ege Bölgesi’nin dünyada hâkim olan kapitalist ekonomi sistemine entegre olmasının yanı sıra Batı düşüncesini ve yaşam tarzını benimsemede ve imparatorluğa aktarmadaki rolü de analiz edilecektir.
HST5316 Ortaçağ Akdeniz’inde Müslüman ve Hıristiyanlar arasındaki temaslar
Bu ders onbirinci ve onbeşinci yüzyıllar arasında Akdeniz havzasında üretilmiş kahramanlık hikayelerinde yer alan Müslüman ve Hıristiyan toplumları arasındaki temaslar üzerine odaklanmaktadır. “Roland’ın Şarkısı,” Haçlılar dönemini anlatan “Antakya’nın Şarkısı,” “Kudüs’ün Şarkısı” ve “Tutsaklar,” Bizans “Digenis Akritas”’ı ve “Battalname”, “Danişmendname’” ve “Saltukname” gibi Türk-Müslüman kahramanlık hikayelerinin yanısıra la Reconquista’yı konu alan “Cid’in Şiiri” gibi epik eserler tarihsel içeriklikleri çerçevesinde incelenecektir.
HST5317 Bizans toplumundan Osmanlı toplumuna geçiş
Bu ders Osmanlı devletinin doğuşu ve bu süreçte Bizans kurumlarının oynadığı rol üzerine yapılmış historiografik tartışmaları incelemektedir. Ögrencilerin bu geçiş dönemini iyi anlamasını sağlayacak bazı temel tarihsel ve materyel kaynakların tanıtmanın yanısıra Bizans ve Osmanlı toplumları arasında devamlılık ve değişim üzerine yapılmış ikincil kaynaklar da incelenecektir.
HST5319 Akdeniz Tarihi
Bu ders özellikle Yeni Çağ’daki sosyal, ekonomik, dinî, linguistik, kültürel ve edebi karşılıklı etkiler olmak üzere genel Akdeniz tarihini işlemeyi amaçlamaktadır. 16. ve 17. yüzyıllarda geniş yerleşik ve “gezgin” nüfusuyla (ulaklar, ajanlar, casuslar, iki tarafa hizmet eden casuslar, üç tarafa hizmet eden casuslar, muhbirler, tüccarlar, mühtediler, çifte mühtediler, seyyahlar, kaptanlar, farklı mezheplere mensup dini figürler ve topraklarından sürgün insanlar gibi) bir buluşma noktası olan Akdeniz, edebiyat, sinema, tiyatro gibi sanat dallarında canlı bir Akdeniz profili sunan önemli eserler doğrultusunda analiz edilecektir.
HST5320 Yeni Çağ’da Osmanli Ve Habsburg İmparatorluklari Üzerine Özel Başliklar
Bu ders 16 ve 17. yüzyıl Osmanlı ve Habsburg historiografisine bir başlangıç sunmaktadır. Geniş avisos (avvisi),dispacci, relaciones de sucesos, vakayıname, şarlatan vakayıname (Örnek: Francesillo), günlükler, hükümdarlar, büyükelçiler, kral naipleri arasındaki yazışma külliyatı incelenecektir. Öğrencilere original bir belgenin nasıl inceleneceği ve yorumlanacağı öğretilecektir. Ders aynı zamanda pratik 16. ve 17. yüzyıl Avrupa paleografisi okumaları da içermektedir.
HST5321 Osmanlı Payitahtlarının İktisadi Tarihi.
Bursa, Edirne ve İstanbul payitaht nitelikleriyle karşılaştırmalı olarak incelenerek özellikle iaşe mekanizmaları ve iktisadi konuların idari boyutları incelenecektir.
EN
