Genel olarak isteyerek tercih edilen bir model olan evden çalışma modeli yaşadığımız pandemi döneminde olduğu gibi bazı durumlarda zorunlu olarak uygulanmıştır.
Hepimiz gördük ki 2020 yılında dünya bir salgın tehlikesiyle karşılaştı ve birçok iş evden devam ettirilmek zorunda kaldı. Burada her sektörde aynı oranda başarılı olunamadı ama teknolojik altyapısı güçlü olan sektörler ile çalışanlarını uzaktan da olsa motive edebilen ve onların psikolojik dayanıklılıklarını arttırabilen firmalar işlerini başarı ile yönetebildiler.
Evden çalışmanın, trafikte geçen zamandan tasarruf gibi avantajları olmasına rağmen iyi planlanıp yönetilmediğinde birçok dezavantajı oluşabilir.
Fiziksel Ortamın Etkileri
İş yerinde ortamın düzenlenmesi işverene ait bir sorumluluktur. Ancak çalışanın ev ortamı çoğu zaman çalışmanın verimliliği için uygun olmayan şekilde dizayn edilmiş olabilir.
İşgörenin esnek çalışma zamanı olsa da kendisine ait belli çalışma saat aralıkları belirleyerek verimliliğini arttırabilir. Evde, dikkat dağıtıcı unsurların önüne geçebilmek için, evdeki bir odanın ofis gibi kullanması ve bu odadayken sadece işe odaklanarak, diğer konuların göz ardı edilmesi gerekmektedir.
Psikolojik Etkiler
İş arkadaşları ile karşılıklı ilişki eksikliğinden, dedikodu ve söylentilerden, işyeri haberlerinden, yeni gelişme ve olaylardan haberdar olamamaktan ortaya çıkan mesleki ve sosyal izolasyon, çalışanlarda yalnızlık hissi yaratarak içsel gerginliği artırabilir.
Kariyer Gelişimi ve Ücrete Etkisi
Evden çalışma ile birlikte, işyerine olan bağlılığının ve çalışanlar arasındaki dayanışmanın azaltılması yoluyla çalışanların sendikasızlaştırılması ve işten çıkarılmaları kolaylaşabilmekte, işyerindeki görünürlükleri ve yöneticilerle ilişkileri azaldığı için, işyerinde çalışanlara verilen terfi ve diğer ödüllerden yararlanamayacakları korkusu artabilmektedir.
Ayrıca özellikle teknik deneyim kazanmada önemli olan günlük karşılıklı ilişki ve beyin fırtınası eksikliği, işin yanlış yapılmasına ya da daha uzun sürelerde yapılmasına neden olacağı için bireyin kariyer gelişimini olumsuz etkileyebilir.
Örgütsel Bağlılığa Etkileri
Evden çalışma, dayanışmadan ziyade otonomiyi teşvik ettiği için örgütsel bağlılığı ve örgüt kültürünü öğrenme ve benimsenme kabiliyetini de azaltabilir.
Algılanan Rollere Etkileri
Evden çalışanlar iş ve ev etkinliklerine uygun zaman miktarı ayırmakta zorlanabilirler. Yine öz disiplini sağlamak ve işe motive olmak zor olabilir. İş ve aile arası roller çatışmalara zemin hazırlamaktadır. Özellikle kadın işgörenlerin anne, eş, çalışan kadın gibi rollerini aynı ortamda bir arada üstlenmek durumunda kalmaları çatışmayı arttırmaktadır.
İş Memnuniyetine Etkiler
Evden çalışma, işgörenler üzerinde teknostresör denilen strese neden olmaktadır. Teknoloji ve iş karakteristiklerindeki stres faktörlerinin, iş memnuniyetinde azalmalara neden olmaktadır.
Performans Ölçümüne Etkileri
Eğer bir yönetici astlarını göremez ise onların üstün ve zayıf taraflarını fark edemeyebilir. Bu nedenle verimliği ölçmek, güven sağlamak, denetim, değerlendirme ve yönetim sorun oluşturur
Veri Güvenliği ve İş Güvenliğine Etkileri
Belirli veri ve bilgiler gizli olduğu için, bunların yetkili olmayan tarafların eline geçmesi, sızması, açıklanması, kaybedilmesi, değiştirilmesi, yok edilmesi gibi tehdit ve riskler vardır.
Aynı zamanda iş güvenliği açısından evden çalışmanın artması, ev kazalarının da artmasına neden olmuştur. Bununla birlikte, evden çalışırken uygun iş tasarımının olmaması nedeniyle kas-iskelet sistemi sorunları baş gösterebilir. Özellikle 2020 pandemi döneminde sokağa çıkma yasakları kişilerin egzersiz yapmasını sınırlandırmıştır. Bazı işletmeler bu süreçte çalışanlarını uzaktan (online) egzersiz programları ile desteklemiştir.
Yöneticiler ve Liderler için Tavsiyeler: Uzaktan çalışma modelinin başarı ile sürdürülmesinde en önemli görev yöneticiler ve liderlere düşmektedir.
Dengeyi doğru kurabilmek en önemli konulardan biridir.
Liderler Çalışanları anlamak için gerekirse uzaktan çalışmalı ve böylece çalışanlarla empati kurmalıdır.
İletişimi güçlü tutarak onları karanlıkta bırakmamalılardır.
Bireysel olarak da ekip üyeleri ile iletişimi kurmalılardır.
İşlerin yolunda gitmediği durumlarda zaman kaybetmeden geri bildirim sağlamalı ve çözüm üretme konusunda yardımcı olmalılardır.
Performans ölçümü yapılarak çalışana geribildirim sağlanmalıdır.
• Teknoloji Kullanımı artmalı, sanal toplantılar, video konferanslar, SMS ve mesajlaşma uygulamaları, telefon ve e-posta ile sık iletişim kurulmalıdır. Etkili iletişimde sözlerin %7, ses tonunun %38, beden dilinin %55 öneme sahip olduğu düşünülerek görüntülü iletişim araçlarını daha sık kullanmak gerekmektedir.
• Erişilebilir Olmalı, Çalışanların İletişim bilgilerini, iş birliği içinde olduğu kişilerle paylaşması ve fiziksel olarak uzak olunsa bile erişilebilir olduğunu hissettirmesi gerekmektedir.