Bahçeşehir Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren ülkemizin ilk Medeniyet Araştırmaları Merkezi olan MEDAM, Kâtip Çelebi’nin 400. Doğum yıldönümü kutlamaları çerçevesinde “Pîrî Reis’ten Kâtip Çelebi’ye Osmanlı’nın Dünyaya Bakışı” konulu sergisini ABD’den sonra şimdi de Paris’e taşıyor.
Daha önce İstanbul ve Ankara’da Türk tarihseverlerle buluşan sergi, geçtiğimiz Ekim ayı boyunca ABD’nin Kalforniya Eyaleti’nde sergilendi. Kültür ve Turizm Bakanlığımızın destek ve himayelerinde, Bahçeşehir Üniversitesi Medeniyet Araştırmaları Merkezi’nin ortak çalışmasıyla hazırlanan sergi şimdi de Paris için yola çıkıyor.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığının, Bahçeşehir Üniversitesi Medeniyet Araştırmaları Merkezi (MEDAM) himayesinde Prof. Dr. Bekir Karlığa ve Prof. Dr. Mustafa Kaçar tarafından yürütülmekte olan “Pîrî Reis’ten Kâtip Çelebi’ye Osmanlı’nın Dünyaya Bakışı Harita Sergisi”nin beşincisi Paris’te UNESCO salonlarında UNESCO Türkiye Daimi Temsilcisi ekselans Gürcan Türkoğlu işbirliğiyle gerçekleştirilecek.
7 Aralık 2009 Pazartesi saat 12.00 da geçekleşecek açılış töreninden sonra aynı gün saat 16.30’da Champs Elysées’de bulunan Kültür ve Turizm Bakanlığı Paris Tanıtım Ofisinde 2009 Katip Çelebi yılı” 400. Doğum Yılında Kâtip Çelebi başlıklı bir de panel gerçekleştirilecek. Türkiye Vatikan Büyük elçisi Prof. Kenan Gürsoy’un moderatörlüğünü yapacağı panele katılacak konuşmacılar ise şöyle:
- Medeniyetler İttifakı Projesi Türkiye Koordinatörü Prof. Dr. Bekir Karlığa;
- Ünlü tarihçi ve Türkolog Prof. Dr. Jean-Louis Bacqué-Grammont;
- Muslim Haritage Foundatiton 1001 İslam Inventions Projesi Başkanı Prof. Saleem el-Hassani;
- İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilim Tarihi öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa Kaçar;
Panelde, “Katip Çelebi, dönemi, kişiliği, dünya görüşü ve felsefesi” konuları üzerinde durulacak. Sergi, 7 – 11 Aralık tarihleri arasında UNESCO salonlarında ziyarete açık olacak.
Bilgi İçin:
Bahçeşehir Üniversitesi Medeniyet Araştırmaları Merkezi (MEDAM)
Sergi ve Sempozyum düzenleme kurulu:
Dış İlişkiler Koordinasyon: Tuba Posbıyık Urcu, Semra Meral
İç İlişkiler Koordinasyon: Agah Karlığa.
Tel: 212-381 0980
Fax: 212-3810037
e. posta: [email protected]
Website: www.medam.org.tr
Sergi İle İlgili Bilgi:
Günümüzdeki kadar olmasa da deniz ticareti yapanlar, kâşifler, coğrafyacılar ve ünlü deniz korsanları Hint okyanusunda, Çin ve Japonya kıyılarında, Atlas okyanusunda, Büyük Okyanus’ta seyahat ediyorlar, Akdeniz ve Ege’de büyük gemilerle sefere çıkıyorlardı. Bu denizcilerin arasında ünlü Osmanlı denizcileri de vardı. Bunlardan dünyaca ünlü Piri Reis, amiralliği yanında şahsi gözlemlerine dayalı olarak çizdiği haritaları ve Bahriye (Deniz) kitabı ile batılı denizcilere de yol göstermiş rehber olmuştur. Bir sonraki yüzyılda başka bir Osmanlı bilgini Kâtip Çelebi, kütüphanelere kapanıp eserler kaleme almakta, haritalar çizip coğrafya kitapları tercüme etmekte, ilavelerle onları düzelten yeni haritalar çizmekteydi. Çünkü Osmanlılar için dünya artık eskisi kadar küçük değildi.
Avrupa, Afrika ve Asya’dan oluşan Eski dünya’nın en büyük imparatorluklarından biri olan Osmanlı’ya Amerika’nın keşfi haberi Osmanlı dünyasına ulaştığında, onun için Dünya artık iki kat daha büyümüştü. Coğrafi keşiflerden sonra “Osmanlı’nın Dünya’ya bakışı nasıl değişti?” sorusu günümüzde hâlâ dikkat çeken bir sorudur. 16. yüzyılın başından 17. yüzyılın sonuna kadarki süreçte kısaca Piri Reis’ten Kâtip Çelebi’ye kadar olan dönemde üretilen haritalar ve Osmanlı coğrafya yazınında yer alan eserler bu konuda bazı ip uçları vermektedir.
Osmanlı’nın bu ünlü iki bilim adamının eserlerine ilaveten 9. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar gelen İslam coğrafyacılarının çizmiş oldukları haritaların Osmanlı versiyonları, Amerika ve diğer coğrafi keşifleri anlatan önemli tarihçi ve coğrafyacıların bazı haritaları ile Batılı coğrafyacılara ve Kâtip Çelebi’nin 1648’de hazırladığı Cihânnümâ (Cosmorama) adlı eserinin, 1732 yılında İbrahim Müteferrika tarafından ilavelerle yayınlanan versiyonunda yer alan haritalarla birlikte toplam 53 harita dijital resimleme tekniğiyle büyütülerek sergilenmektedir. Sergide 400 yıl önce Osmanlıların Dünya’yı nasıl algıladığı konusuna açıklık getirilmek istenmiştir.
Sergilenen haritalar, o zamanın tekniklerini, keşiflerin yanılsamalarını çok naif olarak yansıtmaktadırlar. Bugünkü atlaslardaki çizimlerden, alıştığımız haritalardan farklı olarak yerkürenin ve kıtaların bazıları ters, bazıları baş aşağı çizilmiş. Bazılarında enlem boylam çizgileri kullanılmış, bazılarında ise yön ve konum bulmak için projeksiyon merkezleri sadece rüzgâr gülleriyle süslenmiştir.